آبیاری درختان پسته

بطور کلی به دلیل عمر و دوره بازگشت سرمایه طولانی باغات پسته، منابع آب مورد استفاده باید پایداری طولانی (حداقل 50 ساله) داشته باشند. مقدار، تناوب و شیوه آبیاری بر تولید پسته تأثیر زیادی می گذارد. تربیت درختان جوان، شیوع آفات و بیماری هایی که از طریق هوا و یا خاک به درخت حمله ور می شوند، مقدار و کیفیت محصول دو سالانه و رشد درخت همگی تحت تأثیر آبیاری درخت پسته قرار دارند. علاوه بر آن، شرایط اقلیمی، بافت خاک و پایه و پیوند درخت پسته از جمله عوامل مهمی هستند که بر میزان آب مورد نیاز آن جهت تولید محصول اقتصادی تأثیر می گذارد.
درخت پسته جهت رشد و تولید مناسب به حدود 100 سانتی متر ارتفاع آب آبیاری در طول فصل رشد (به مدت 8 ماه از اسفند تا مهر) نیاز دارد. این در حالی است که برداشت اقتصادی از درختانی که حتی با 80 سانتی متر ارتفاع آب مفید سالانه در دسترس ریشه، آبیاری می شوند ممکن است.
با فرض کمترین تلفات آب در انتقال آب و آبیاری باغ، هر هکتار باغ پسته بالغ به 12,000 متر مکعب آب در طول سال نیاز دارد. نیاز آبی فوق بدون احتساب آب مورد نیاز جهت آبشویی زمستانه زمین های شور و نمکی می باشد

یکی از مهمترين عمليات داشت، آبياري در طول فصل است. درخت پسته در هر مرحله از رشد نیازمند مقدار مشخصی آب است. به نظر می رسد مراحل تکامل میوه پسته بر اساس اهمیت از منظر آبیاری عبارتند از: گلدهی و پر شدن مغز، تشکیل میوه، مغز پرکردن و در نهایت رسیدن میوه و خندانی شدن آن است

باید توجه داشت که عدم تأمین نیاز آبی درختان در فروردين ماه در زمان گلدهي و زمان پر‌شدن مغز (عموماً تيرماه) پوكي و سقط‌ جنين را به دنبال دارد. مرحله خنداني پوست استخواني در زمان آخرين آب قبل از برداشت نیز یکی از مراحلی است که باید مدنظر قرار گیرد. آبیاری حین تشكيل ميوه و پس از گرده افشاني (اواخر فروردين ماه) برتعداد دانه در درخت اثرگذار است. همچنین در زمان رسیدگی و مغز پرکردن در اواخر مرداد و اوايل شهريور ماه بهتر است آبیاری مورد توجه قرار گیرد، چون با توجه به گرمی هوا و کمبود آب درختان تحت تنش هستند و عدم تأمین نیاز درختان به آب منجر به پوکی و نیم مغزی می شود. البته مجموعه عواملی از قبیل مديريت آبياري، تغذيه، كنترل آفات و بيماري‌ها و .... در طول فصل وزن و اندازه ميوه را تحت تأثیر قرار می دهد.

درختان در دو حالت قادر به جذب آب از خاک نیستند. وقتی که خاک خشک بوده و آبی برای جذب وجود ندارد و دوم حالتی که خاک اشباع از آب بوده و هوایی در خاک وجود نداشته باشد. تنها در حالتی که سه جزء آب، خاک و هوا در کنار هم باشند، شرایط لازم برای جذب آب توسط ریشه گیاه فراهم است. با این تفاسیر در طول زمان آبیاری، درختان نمی‌توانند آبی را از خاک جذب نمایند؛ چرا که در این زمان خاک اشباع بوده و هوایی در آن وجود ندارد. به همین دلیل است که گفته می‌شود باغچه‌ ها را هنگام ظهر آبیاری نکنید، چرا که در این زمان گیاه بیشترین نیاز به آب را دارد، در حالی که جذب آب متوقف می‌گردد. لذا گیاه به اصطلاح دچار خفگی شده و صدمه می‌بیند. بسته به نوع خاک، این حالت اشباع بین ۲۴ ساعت (در خاک ‌های خیلی سبک شنی) و تا ۴ الی ۵ روز (در خاک ‌های سنگین رسی و قلیایی) پس از آبیاری باقی می ‌ماند. در این حالت گیاه تحت تنش غرقاب قرار می‌گیرد. لذا جهت رفع مشکل در خاک ‌های با نفوذپذیری کم در زمان گل ‌دهی باید از آبیاری سنگین خودداری کرد. در شرایطی که آب و خاک شور باشد نیز به دلیل غلظت بالای نمک در محلول خاک جذب آب به کندی صورت گرفته و حالت اشباع خاک ممکن است تا زمان بیشتری نیز باقی بماند.

در صورت وجود یا بروز شوری در خاک سطحی یا منطقه ریشه، باید یک تا دو نوبت آبشویی زمستانه را به رژیم آبی طبیعی مورد نیاز افزود.
نیاز آبی درخت پسته در فصول مختلف سال و مراحل مختلف سیکل سالانه زندگی آن متفاوت است. این نیاز در زمستان که زمان خواب درخت است کمترین و در تابستان که موقع رشد مغز پسته است بیشترین می باشد

 بیش از نیمی از آب مورد نیاز سالانه، در فصل تابستان (تیر، مرداد و شهریور) به مصرف درخت می رسد. تهيه آب كافي براي درختان بارور پسته بطوريكه استرسي در اثر اشباع شدن خاك و فقدان آب كافي در خاك به آنها وارد نشود، يكي از اهداف مديريت بهينه آبياري مي باشد.
تنش موجب سست شدن پوست استخوانی و مغز می شود. نکته حائز اهمیت آن است که بایستی از بروز تنش در اواسط تیر تا زمان برداشت جلوگیری کرد.